MỘT SỐ KINH NGHIỆM
TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP GÓP PHẦN
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY TV CDG.
Trương Thị Diêm - GV trường TH Lam Sơn
- Gv với phụ huynh HS:
a. Họp phụ huynh ngay sau tuyển sinh (Nội dung cuộc họp này là cuộc họp quan trọng nhất của năm học).
* Thống nhất về chuẩn bị dồ dùng sách vở:
Phụ huynh cần chuẩn bị đầy đủ sách vở đồ dùng học tập theo quy định cho
con em mình:
+ Bảng con cùng một loại để tiện hướng (bảng 5 li có ô li nhỏ).
+ Lựa chọn bút chì đúng tiêu chuẩn dành cho lớp 1(không dùng chì vẽ để viết
vì nó quá đậm, tránh mua phải hàng kém chất lượng, dễ gẫy làm mất thời gian của GV và HS).
+ Vở 5 li, giấy đẹp.
* Thống nhất phương pháp dạy với phụ huynh HS
- Phần âm: thống nhất cách gọi các chữ ghi âm trong bảng chữ cái:
VD: d gọi là “dờ” không gọi là “dê”, ….
- GV và phụ huynh cần kết hợp dạy để cho HS phải thuộc bảng chữ cái. Qua kiểm tra trên lớp HS chưa thuộc chữ nào GV viết các chữ đó gửi về nhờ phụ huynh dạy cho HS thuộc
- Tuyệt đối phụ huynh không dạy con viết những chữ cô chưa hướng dẫn viết, chỉ được dạy những chữ cô đã hướng dẫn HS viết rồi. Để có nhiều thời gian dạy HS trên lớp mà HS vẫn viết đúng đẹp: GV cần viết 1 bài mẫu rồi phô tô cho cả lớp- phụ huynh nhìn vào chữ mẫu để dạy con viết đúng, viết đẹp như mẫu chữ của cô.
- Phần vần:Thống nhất cách đánh vần
- Trước khi chuyển sang phần vần GV phải cho HS nắm chắc phần âm (nếu HS nào chưa thuộc phải bằng mọi cách cho HS đó nắm được)
+ GV hướng dẫn phụ huynh cách phân tích vần, tiếng, từ để phụ huynh nắm chắc cách đánh vần theo đúng chương trình công nghệ tuyệt đối không theo cách đánh vần cũ, từ đó phụ huynh sẽ giúp GV kèm phần đọc, viết bài cũ và chuẩn bị bài mới theo đúng sách CDG
VD: GV ghi bảng để phụ huynh quan sát: ( GV làm mẫu)
+Hướng dẫn phụ huynh dạy theo sự dặn dò của Gv :
VD Hôm nay trên lớp cô dạy vần /ai/ ( HS gấp trang) - tối về phụ huynh cho các cháu đọc lại cả bài vần /ai/ , đọc 2- 3 lần .
viết một đoạn trong bài : Hoa mai vàng (HS đánh dấu x)
GV hướng dẫn HS cách đọc cho con viết rèn khả năng nghe viết theo đúng chương trình TV công nghệ không nhìn sách để chép. chuẩn bị đọc 2- 3 lần bài mới vần /ay/, /ây/ (HS gấp trang)
+ Phụ huynh mỗi buổi tối cần mở sách, vở của con đọc lời nhận xét của GV xem con mình còn yếu phần nào để khắc phục. ( với HS thực hiện tốt GV chỉ cần khen bằng lời còn đối với HS yếu GV cần ghi lời nhận xét cụ thể vào sách , vở của HS để phụ giúp Gv khắc phục)
+ Cần cho các cháu ăn ngủ, học tập và đi học đúng giờ (GV chủ nhiệm có thể
quy định thời gian biểu để cho phụ huynh nhắc nhở các cháu thực hiện theo), những ngày đầu năm, GV có thể kiểm tra sắc xuất 1 số cháu xem các cháu đã thực hiện theo đúng thời gian biểu chưa, từ đó rèn các em thực hiện đúng nền nếp, nội quy của lớp, của trường. Theo tôi, nền nếp của HS lớp Một là quan trọng nhất, nó quyết định đến hiệu quả dạy - học.
* Tóm lại : GVdạy HS làm những gì, làm như thế nào thì trao đổi với phụ huynh đúng như thế để PHHS nắm được, từ đó phụ huynh sẽ giúp GV dạy HS được tốt.
2. Đối với GVCN:
- GVCN cần làm tốt TUẦN 0:
+ Cho HS làm quen với bạn bè, thầy cô, trường lớp, nội quy của trường của lớp.
+ Cho HS làm quen và nắm thật chắc hệ thống kí hiệu để HS thực hiện tốt trong suốt năm học. HS thực hiện tốt các kí hiệu do GV quy định sẽ giúp GV tiết kiệm được lời nói và thời gian.
+ Ngay tõ ®Çu n¨m Gv ®a HS vµo nÒ nÕp lµm viÖc mét c¸ch nghiªm tóc, kØ luËt nghiªm, rèn HS nói to, rõ ràng, dứt khoát, không ê a kéo dài.
- Việc giảng dạy trên lớp:
+ Phân hoá đối tượng HS
+ GV cần chú ý, quan tâm tới mọi đối tượng HS.
Sau mỗi bài dạy GV cần ghi vào cuốn sổ tay (nếu Gv không nhớ)
- HS cả lớp còn hạn chế phần gì? (GV khắc phục phần hạn chế của HS vào buổi 2)
VD: Sau bài dạy vần /ang/, /ac/, HS còn nhầm lẫn an/ang; ac/at GV cần khắc phục ở buổi 2 như sau: Cho HS phân tích, so sánh cặp vần an/ang; ac/at, luyện đọc bằng cách dựa vào âm cuối đối với vần có âm cuối là n đầu lưỡi thẳng, âm cuối là ng miệng há hơi rộng, còn âm cuối là c miệng há rộng hơn, …. Khi HS viết cần quan sát miệng cô giáo đọc để đọc đúng, viết đúng chính tả.
GV hệ thống lại toàn bộ vần, tiếng, từ HS đọc viết còn sai viết vào bảng phụ(treo ở góc bảng) để HS thường xuyên nhìn lên bảng đọc giờ truy bài, có thể kết hợp với GV chuyên nếu GV chuyên dạy còn thời gian , nhờ GV chuyên cho lớp trưởng dạy cả lớp đọc hoặc viết - GV hướng dẫn lớp trưởng để lớp trưởng dạy HS đọc như cách của Gv)
Cá nhân HS: Đọc chưa đúng tốc độ, còn nhầm lẫn vần, sai âm, … ( GV viết vào sách TV để PH luyện đọc cho con)
Ngọng tiếng có thanh ngã đọc thành thanh sắc ( GV viết một số tiếng có thanh ngã, thanh sắc để phụ huynh cùng khắc phục)
Viết sai chính tả:
GV cho HS nhắc : viết bên tay trái viết trước, bên tay phải viết sau ( sử dụng nội dung học tuần 0)
- Đối với tiếng có thanh ngang: cần phân tích viết âm đầu (tay trái) trước, viết chữ ghi vần (tay phải) sau VD: ban – phân tích b(tay tái) viết trước, an (tay phải viết sau- nếu HS không nhớ an- cho phân tích tiếp /an / /a/- /n/ - /an/
Đối với các tiếng chứa các thanh còn lại : viết chữ ghi tiếng (tay trái) trước, chữ ghi vần (tay phải sau). Nếu HS vẫn còn lúng túng GV có thể cho phân tích tiếp tiếng (tay trái) VD: bán- phân tích: /bán/ /ban/- sắc- /bán/, tay trái là /ban/, tay phải là sắc, với HSK,G có thể viết được ngay còn HS yếu phải giúp HS hiểu tay trái /ban/ cần phân tích thêm bước nữa /ban/ /b/- /an/- /ban/, viết xong tiếng tay trái rồi thêm “sắc” tay phải
Để HS nhớ và nắm chắc từng âm, vần GV cần cho HS luyện đọc, viết thường xuyên các âm, vần đã học ở góc bảng lớp VD: hôm nay học vần oa- Gv ghi góc bảng cho lớp trưởng dạy các bạn đọc đầu giờ, ngày mai học xong vần /oe/ Gv lại ghi tiếp sau vần /oa/ để HS đọc và so sánh, làm tương tự như vậy với các vần còn lại. Tóm lại HS học vần nào phải đọc, viết thuộc vần đó có như vậy HS mới nhận diện vần nhanh sẽ đọc nhanh, đúng và viết đúng chính tả
Để khuyến khích tinh thần tự học của HS ở nhà bằng cách: gọi HS đọc bài GV nhận xét ngắn gọn vào sách HS , phụ huynh đọc lời phê của Gv có thể biết con mình đọc còn chưa đúng ở phần nào sẽ dạy giúp Gv, cuối giờ GV giao nhiệm vụ
Cho bài đã học và chuẩn bị bài mới thi xem bạn nào đã biết đọc bài mới- HS rất hăng hái tự đọc trước để được cô khen. HS nào đọc tốt nhất có thể yêu cầu HS đó chia sẻ kinh nghiệm ( làm thế nào mà con lại đọc tốt như thế- con hãy chia sẻ kinh nghiệm với các bạn) HS rất hào hứng tự hào khoe với các bạn rằng phải chịu khó đọc, đọc nhiều lần, đọc thường xuyên, ….)
Cuối mỗi tiết học tuyên dương HS đọc tốt, viết đẹp, đúng chính tả
Do cuối mỗi buổi học GV thường giao nhiệm vụ cho HS, do đó ngày hôm sau GV kiểm tra nội dung đã giao cho HS bằng cách cho HS mở vở kiểm tra nhanh, nhận xét bằng lời khen ngợi đã hoàn thành bài tốt.
Với đối tượng HS tiếp thu chậm:
HSY chưa thực hiện tốt phần nào GV dạy triệt để phần đó: Nếu chưa thuộc chữ cái bằng mọi cách phải cho HS thuộc bảng chữ cái, nếu không thuộc chữ cái GV sau này dạy sẽ rất vất vả vì HS không thuộc chữ cái thì không thể ghép tiếng, vần, … Đến giai đoạn học vần , phải rèn HS thuộc vần để HS nhận diện vần nhanh không phải khi HS đọc tiếng lại đi đánh vần phần vần trước rồi ghép âm sau theo kiểu dạy cũ (khiến HS cảm thấy lúng túng lẫn lộn giữa cách đánh vần mới và cũ sẽ càng khó hơn với HSY)
Sắp xếp chỗ ngồi theo một hàng dọc phía dãy ngoài để tiện đọc nối tiếp, tiện cho việc kiểm tra, kèm cặp của Gv, kề bên là hàng dọc của HS đọc, viết tốt, mục đích giờ truy bài HSG kèm HSY đọc, viết bài. GV giao nhiệm vụ cho bạn hSG ngồi bên kèm bạn đọc nếu bạn đọc, viết tiến bộ cuối mỗi buổi học được tuyên dương các nhóm làm tốt
VD: bạn học yếu chưa thuộc bảng chữ cái, GV yêu cầu bạn giỏi dạy bạn đọc cho thuộc bảng chữ cái. Hoặc nếu bạn còn nhầm lẫn giữa vần ăn/ăng, bạn giỏi dạy bạn đọc, viết 2 vần đó( GV dạy mẫu để các nhóm thực hiện theo)
-Sử dụng đôi bạn cùng tiến vẫn chưa hiệu quả GV cần gặp gỡ HS trao đổi hướng dẫn phụ huynh cách dạy, cách phân tích vần, tiếng, hướng dẫn phụ huynh nắm chắc về kĩ thuật viết để phụ huynh rèn HS đọc đúng, viết đúng kĩ thuật.
- HS đọc chưa đúng tốc độ còn nhầm lẫn: Trên lớp GV cần tăng cường gọi dãy HSY đọc nối tiếp hơn, tất cả các hoạt động tập trung nhiều vào dãy HSY
- Để viết đúng chính tả: Sử dụng tốt quy ước viết chữ tay trái trước, tay phải sau ( theo cách trình bày ở (Phần 2)
Hằng ngày thông tin với phụ huynh về tình hình học tập của HS VD: Hôm nay HS này còn đọc ngọng tiếng có thanh ngã sang thanh sắc ( Gv ghi tiếng có chứa tiếng có thanh ngã, thanh sắc yêu cầu phụ huynh cho con đọc, viết nhiều lần, …
- Để làm tốt được điều này GV cần có sự bao quát lớp tốt, sát sao, tỉ mỉ, nắm chắc từng đối tượng, tạo mối quan hệ thân thiện với phụ huynh HS, HS yếu phần nào GV cùng phụ huynh khắc phục vần đó, thực hiện làm đến đâu chắc đến đó, làm phần nào tốt phần đó.